فصل اول 2

کلیات تحقیق 2

1-1- مقدمه 3

1-2- وضعیت صنعت طیور در ایران و استان تهران 4

1-3- موضوع مورد تحقیق 4

1-4- مسئله اساسی تحقیق 4

1-5- فرضیه های تحقیق 5

1-6- اهداف تحقیق 5

فصل دوم 7

مروری برپژوهش‌های انجام شده 7

2-1- مقدمه 8

2-1-1- تولید گوشت مرغ در جهان 8

2-1-2-مصرف سرانه گوشت طیور در جهان 8

2-1-3- وضعیت طیور گوشتی ایران 9

2-1-4- وضعیت مصرف گوشت مرغ در كشور 9

2-1-5- وضعیت طیور در استان تهران 11

2-2- عوامل مدیریتی موثر بر عملکرد مزارع پرورش طیور 11

2-2-1- اثر آموزش بر عملکرد تولیدی مزارع 11

2-2-2- عوامل تغذیه‌ای موثر بر عملکرد مزارع پرورش جوجه گوشتی 17

2-2-3- تاثیر سویه آمیخته جوجه گوشتی بر عملکرد 18

2-2-4- مدیریت تاسیسات و تجهیزات مرغداری گوشتی 19

2-2-5- نقش مدیریت بر میزان بهره‌وری در مرغداریهای گوشتی 20

2-2-6- نقش مدیریت بر تلفات مرغداری‌های گوشتی 22

2-2-7- سایر عوامل مدیریتی موثر بر عملکرد واحدهای پرورش 26

2-3- تصمیم گیری چند متغییره 28

فصل سوم 30

مواد وروش ها 30

3-1- مقدمه 31

3-2- قلمرو تحقیق 31

3-3- روش نمونه برداری 32

3-4- نرم افزار مورد استفاده: 33

3-5- استفاده از سیستم مدیریتی برای تعیین سهم عوامل تغذیهای و مدیریت تغذیه 34

فصل چهارم 37

تجزیه وتحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق 37

4-1- تحلیل توصیفی 38

4-1-1- وضعیت مزارع پرورش جوجههای گوشتی درجنوب استان تهران 38

4-1-2- سطح تحصیلات 39

4-1-2- رشته تحصیلی 40

4-1-3- ارتفاع از سطح دریا 41

4-1-4- رعایت الگوی دمایی بر اساس سن و یكنواختی دما 42

4-1-5- سیستم گرمایشی 42

4-1-6- میزان رطوبت 43

4-1-7- مدیریت تغذیه در مزارع مورد بررسی 43

4-1-9- انواع افزودنی ها در جیره 44

4-1-10- مدیریت نور سالن ومزارع 45

4-1-11-مدیریت آب و آبخوری 48

4-1-12- دان و مدیریت دانخوری 52

4-1-13- جوجه ومدیریت آن 57

4-1-14- بررسی کلی عملکرد مزارع پرورش 58

4-1-15- مواد مغذی مورد استفاده در جیره های مزارع در سه گروه خوب، متوسط و ضعیف 59

4-2- تصمیم گیری مدیریتی: 60

4-3- نتایج کلی 62

4-4- پیشنهادات 63

فهرست منابع: 64

ضمائم 71

ضمیمه الف: پرسش‌نامه جهت بررسی وضعیت واحد های مرغداری‌های مورد بررسی 72

چکیده
این پژوهش به منظور تعیین عوامل مدیریتی موثر بر عملکرد (شاخص تولید) در مرغداری‌های گوشتی جنوب تهران انجام شد. روش جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسش‌نامه بود که در برگیرنده اطلاعات مدیریتی مورد نیاز مثل سطح تحصیلات مدیران، شرایط منطقه‌ای، سیستم‌های گرمایشی، تهویه و رطوبت، مدیریت تغذیه، مدیریت آبخوری و دانخوری و مدیریت نوردهی بود. . انتخاب واحدهای مورد مطالعه به روش نمونه‌گیری تصادفی با استفاده از اطلاعات اداره امور دام شهرستان‌ها انجام شد و در کل تعداد 32 پرسش‌نامه از مرغداری های گوشتی جنوب تهران تکمیل و داده‌های جمع آوری شده با نرم افزارهای EXCEL و SPSS مورد بررسی قرار گرفت. واحدهای مرغداری بر اساس شاخص تولید به سه گروه ضعیف (کمتر از 200)، متوسط (بین 200-230) و خوب (بیشتر از 230) تقسیم شدند. نتایج نشان داد که میزان انرژی و پروتئین خام جیره در هر یک از دوره‌های پرورشی (استارتر، رشد و پایانی) در گروه خوب کمترین مقدار و بیشترین مقدار را نسبت به دو گروه متوسط و ضعیف داشت. گروه با شاخص تولید خوب با بدست آوردن امتیاز 9/99 دارای بالاترین امتیاز مدیریتی در سیستم­ SAW داشت. گروه متوسط (6/72) و ضعیف (6/55) نیز به ترتیب دارای رده­های بعدی هستند. مهمترین عوامل مدیریتی تاثیرگذار بر شاخص تولید میزان تحصیلات مدیر، طول مدت روشنایی در 48 ساعت اول پرورش و شدت نور (به ترتیب 8/51، 58/14 و 06/13 درصد) بود. سیستم گرمایشی و نظافت لامپ‌ها نیز کمترین تاثیر را در بین عوامل مدیریتی نشان دادند (به ترتیب 82/0 و 63/0 درصد). بنابراین سهم عوامل مرتبط با تحصیلات و آموزش مدیران در زمینه مدیریت طیور از عوامل مدیریتی تعیین کننده در بهبود عملکرد در واحدهای پرورش گوشتی تعیین شد.

واژه های كلیدی: عوامل مدیریتی مرغداری گوشتی، استان تهران، شاخص تولید، تصمیم‌گیری چندشاخصه

فصل اول
کلیات تحقیق
 

1-1- مقدمه
گوشت مرغ در سال­های اخیر به طور وسیعی جهت تغذیه انسان و تأمین پروتئین مورد نیاز به كار رفته است، پرورش مرغ گوشتی به دلیل رشد سریع، سهولت تغذیه، استفاده از فضای بسته تراكم و ضریب تبدیل پایین نسبت به سایر محصولات پروتئینی و همچنین دارا بودن مواد مورد نیاز بدن انسان از مزایای خاص برخوردار است، ولی به دلیل عدم رعایت نشدن اصول صحیح مدیریتی و استانداردهای فنی در تولید و پرورش مرغ، خسارات قابل توجهی در مرحله اول به تولید كنندگان و سپس به جامعه و اقتصاد ملی وارد شده است (شیرانی و همکاران، 1386).

امروزه مهمترین مسائل در صنعت مرغداری، مدیریت و تغذیه می­باشد. مدیریت و تغذیه بهینه ضمن كاهش هزینه­ها و اقتصادی نمودن تولید، باعث عرضه محصول با كیفیت بالاتری به بازار مصرف شده، و از آلودگی­های زیاد محیط زیست كه در اثر استفاده بی رویه از مواد مغذی در جیره­های غذایی و دفع آنها، عارض می­شود، جلوگیری می­کند (پوپ و ایمرت،2001). از مهمترین نهاده­های مورد استفاده در پرورش جوجه­های گوشتی، خوراك است، زیرا قسمت اعظم هزینه­های تولید را به خود اختصاص می­دهد. تحقیقات در ایران نشان می­دهد كه توجه به ضریب تبدیل غذایی می­تواند بیشترین تأثیر را بر میزان درآمد مرغداری داشته باشد. در حالیكه اغلب واحدهای مرغداری از جیره متوازن شده استفاده نمی­كنند كه این مسأله می­تواند علاوه بر افزایش هزینه­های تولید موجب كاهش رشد و افزایش ضریب تبدیل غذایی گردد (ورمقانی،1387).

در حال حاضر در سراسر جهان و در كشور ما بخش عمده ای از عملیات تولیدی پرورش طیور در قالب واحدهای بزرگ و كوچك صنعتی انجام می شود. از ویژگیهای این واحدها تولید انبوه با استفاده از حداقل نهاده ها و در دوره های زمانی به مراتب كوتاه تر از روش سنتی است. مرغداریهای صنعتی كه به طور همزمان چند هزار تا چند صدهزار قطعه طیور را نگهداری می كنند از یك سو با مسائل و مشكلات خاص فنی، بهداشتی و اقتصادی مواجه اند و از سوی دیگر به دلیل استفاده از نیروی انسانی در امر تولید، موضوعات متعددی را در حوزه بهره‌گیری از نیروی كار در پیش رو دارند. ضرورت بررسی مسائل و مشكلات حاكم بر این صنعت، با نگاهی بر وضعیت و حجم تولیدات آن در ایران و استان، مشخص می‌گردد.

1-2- وضعیت صنعت طیور در ایران و استان تهران
امروزه مرغ و تخم مرغ به عنوان دومین محصول استراتژیك كشور بعد از گندم، جایگاه ویژه ای را در سبد كالاهای اساسی به خود اختصاص داده اند. با وجود بیش از 45 سال سابقه در صنعت مرغد اری كشور، هم اكنون با تولید سالانه یك میلیون و 400 هزار تن گوشت مرغ و توان بالقوه تولید یك میلیون و 800 هزار تن گوشت مرغ، كشور ایران بر اساس آخرین آمار سازمان خواربار و كشاورزی جهانی (فائو) از نظر تولید گوشت مرغ، مقام چهاردهم جهان و در بین كشورهای منطقه خاور میانه، مقام اول تولید را به خود اختصاص داده است. بر طبق این آمار، سرمایه در گردش این صنعت در ایران برابر شش هزار میلیارد تومان و سرمایه ثابت آن برابر 22 هزار میلیارد تومان است كه به عنوان دومین صنعت پس از صنعت نفت از نظر داشتن حجم سرمایه به شمار می رود. این صنعت موجب اشتغال 600 هزار نفر در كشور شده است و به تبع آن معیشت حدود سه میلیون نفر را تأمین می كند. هم اكنون هر ماه بین 60 تا 70 میلیون قطعه جوجه ریزی در كشور انجام می شود. این كار در حدود 17 هزار واحد مرغداری شامل واحدهای اجداد، مادر، نیمچه گوشتی و تخم گذار صورت می پذیرد (اناری، 1385).

استان تهران دارای بیش از 150 واحد جوجه های گوشتی با ظرفیت 100970000 قطعه می­باشد. مقدارگوشت تولیدی در سال 1390 برابر با 1700000 هزار تن است که سهم تولید گوشت مرغ استان تهران برابر با 90000 هزار تن و به عبارتی 6 درصد از سهم کل کشور است. در شرایط موجود چنانچه ضریب تبدیل یعنی نسبت وزن خوراك مصرفی به وزن مرغ زنده در یك دوره تولید را به عنوان یك شاخص فنی رایج در صنعت مرغداری در نظر بگیریم، بر اساس اطلاعات موجود، متوسط این ضریب در استان به میزان 8/1 تا 2/2 است، در حالیكه استاندارد جهانی در حد متعارف 7/1 تا 9/1 است (معاونت امور دام، وزارت جهاد سازندگی، 1386). به عبارت دیگر برای تولید هر كیلوگرم مرغ، 200 تا 600 گرم غذای اضافی مصرف می شود.

1-3- موضوع مورد تحقیق