پایان نامه رابطه بین رقابت در بازار و مدیریت سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران |
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….1
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3
1-2- مسأله پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………4
1-4- اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………….6
1-5- فرضیههای پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………7
1-6- متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………7
1-6-1- متغیر مستقل………………………………………………………………………………………………………………………………………………….7
1-6-2- متغیر وابسته………………………………………………………………………………………………………………………………………………….7
1-6-3- متغیرهای کنترلی……………………………………………………………………………………………………………………………………………7
1-7- روش پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..8
1-8- جامعه آماری و محدوده زمانی…………………………………………………………………………………………………………………………….8
1-9- روش گردآوری دادهها………………………………………………………………………………………………………………………………………9
1-10- روشهای آماری مورد استفاده در پژوهش………………………………………………………………………………………………………..9
1-11- واژههای کلیدی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..9
1-12- ساختار پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………….10
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….13
2-2- مدیریت سود…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..13
2-2-1- اهمیت سود………………………………………………………………………………………………………………………………………………..14
2-2-2- تمایز میان مدیریت سود و تقلب……………………………………………………………………………………………………………………16
2-2-3- مدیریت سود از منظر رخدادهای تاریخی……………………………………………………………………………………………………….17
2-2-4- تعاریف مدیریت سود…………………………………………………………………………………………………………………………………..18
2-2-5- اهمیت سود از دیدگاه تئوری شرکتها…………………………………………………………………………………………………………..26
2-2-5-1- رویکرد قراردادهای پرهزینه………………………………………………………………………………………………………………………29
2-2-5-1-1- مدیریت سود از دیدگاه قراردادهای پرهزینه……………………………………………………………………………………………30
2-2-5-2- رویکرد تصمیمگیری………………………………………………………………………………………………………………………………..31
2-2-5-2-1- مدیریت سود از منظر رویکرد تصمیمگیری…………………………………………………………………………………………….31
2-2-5-3- رویکرد قانونی- سیاسی…………………………………………………………………………………………………………………………..32
2-2-5-3-1- مدیریت سود از منظر رویکرد قانونی- سیاسی………………………………………………………………………………………..32
2-2-6- روشهای مدیریت سود……………………………………………………………………………………………………………………………….32
2-2-7- الگوهای مدیریت سود…………………………………………………………………………………………………………………………………34
2-2-8- انگیزههای مدیریت سود……………………………………………………………………………………………………………………………….35
2-2-8-1- انگیزههای قراردادی…………………………………………………………………………………………………………………………………35
2-2-8-2- انگیزههای بازار……………………………………………………………………………………………………………………………………….36
2-2-8-3- انگیزه های قانونی………………………………………………………………………………………………………………………………….36
2-3- بازار ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..36
2-4- رقابت …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..36
2-5- انحصار ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….37
2-6- رقابت در بازار محصول……………………………………………………………………………………………………………………………………37
2-6-1- شاخص Q توبین ساده…………………………………………………………………………………………………………………………………39
2-6-2- شاخص هرفیندال-هیرشمن (HHI) …………………………………………………………………………………………………………….39
2-6-3- شاخص نسبت تمرکز n بنگاه (CRn) …………………………………………………………………………………………………………..40
2-7- رابطه بین اهرم مالی و مدیریت سود…………………………………………………………………………………………………………………..41
2-8- پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………..41
2-8-1- پژوهش های خارجی…………………………………………………………………………………………………………………………………..41
2-8-2- پژوهش های داخلی…………………………………………………………………………………………………………………………………….49
2-9- خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..55
فصل سوم: روش پژوهش و آزمون فرضیهها
3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….57
3-2- تعریف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………….57
3-3- روش پژوهش و گردآوری دادهها………………………………………………………………………………………………………………………58
3-4- فرضیههای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………….59
3-5- متغیرهای پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………61
3-5-1- متغیر مستقل……………………………………………………………………………………………………………………………………………….61
3-5-2- متغیر وابسته………………………………………………………………………………………………………………………………………………..62
3-5-3- متغیرهای کنترلی………………………………………………………………………………………………………………………………………….64
3-6- قلمرو پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………64
3-7- جامعه و نمونه آماری……………………………………………………………………………………………………………………………………….65
3-8- روش گردآوری دادهها……………………………………………………………………………………………………………………………………..66
3-9- روش تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیهها……………………………………………………………………………………………………66
3-9-1- چارچوب کلی مدل رگرسیون به روش داده های ترکیبی…………………………………………………………………………………..67
3-9-2- تحلیل همبستگی در الگوهای رگرسیون………………………………………………………………………………………………………….70
3-9-3- آزمون معنادار بودن در الگوی رگرسیون ………………………………………………………………………………………………………..71
3-9-3-1- آزمون معنادار بودن معادله رگرسیون………………………………………………………………………………………………………….71
3-9-3-2- آزمون معنادار بودن ضرایب ……………………………………………………………………………………………………………………..72
3-9-4- آزمون ریشه واحد در دادههای ترکیبی……………………………………………………………………………………………………………72
3-10- خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………73
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها
4-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….76
4-2- مدل شاخص مدیریت سود……………………………………………………………………………………………………………………………….76
4-3- مدلهای اصلی فرضیههای پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………80
4-3-1- فرضیه اول پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………..82
4-3-2- فرضیه دوم پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………..84
4-3-3- فرضیه سوم پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………….87
4-4- خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..89
فصل پنجم: نتیجهگیری و ارائه پیشنهادها
5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….91
5-2- نتایج حاصل از پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………91
5-2-1- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اول………………………………………………………………………………………………………………….91
5-2-2- نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم………………………………………………………………………………………………………………….92
5-2-3- نتایج حاصل از آزمون فرضیه سوم…………………………………………………………………………………………………………………92
5-2-4- نتیجهگیری کلی فرضیههای پژوهش……………………………………………………………………………………………………………….92
5-2-5- نتیجهگیری متغیرهای کنترلی…………………………………………………………………………………………………………………………93
5-3- محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………..94
5-4- پیشنهادهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………94
5-4-1- پیشنهادهای کاربردی بر اساس نتایج پژوهش…………………………………………………………………………………………………..94
5-4-2- پیشنهادها برای پژوهشهای آتی……………………………………………………………………………………………………………………95
5-5- خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..96
منابع و مآخذ
الف) منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..97
ب) منابع لاتین…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………99
چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………103
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول 2-1- تمایز میان مدیریت سود و تقلب……………………………………………………………………………………………………………..16
جدول 2-2- تعاریف مختلف مدیریت سود…………………………………………………………………………………………………………………19
جدول 4-1: آمار توصیفی متغیرهای مدل شاخص مدیریت سود……………………………………………………………………………………..76
جدول 4-2: نتایج حاصل از آزمون ایستایی (پایایی) متغیرهای مدل شاخص مدیریت سود…………………………………………………77
جدول 4-3: نتایج حاصل از آزمون قابلیت ادغام مدل شاخص مدیریت سود……………………………………………………………………78
جدول 4-4: نتایج حاصل از آزمون هاسمن مدل شاخص مدیریت سود…………………………………………………………………………..78
جدول 4-5: نتایج حاصل از بررسی کلی مدل شاخص مدیریت سود………………………………………………………………………………79
جدول 4-6: نتایج حاصل از بررسی ضرایب جزئی مدل شاخص مدیریت سود………………………………………………………………..80
جدول 4-7: آمار توصیفی متغیرهای مدلهای اصلی پژوهش………………………………………………………………………………………….81
جدول 4-8: نتایج حاصل از آزمون ایستایی (پایایی) متغیرهای مدلهای اصلی پژوهش……………………………………………………..81
جدول 4-9: نتایج حاصل از آزمون قابلیت ادغام – فرضیه اول……………………………………………………………………………………….82
جدول 4-10: نتایج حاصل از بررسی کلی مدل – فرضیه اول…………………………………………………………………………………………83
جدول 4-11: نتایج حاصل از بررسی ضرایب جزئی مدل – فرضیه اول…………………………………………………………………………..84
جدول 4-12: نتایج حاصل از آزمون قابلیت ادغام – فرضیه دوم……………………………………………………………………………………..85
جدول 4-13: نتایج حاصل از بررسی کلی مدل – فرضیه دوم…………………………………………………………………………………………85
جدول 4-14: نتایج حاصل از بررسی ضرایب جزئی مدل – فرضیه دوم…………………………………………………………………………..86
جدول 4-15: نتایج حاصل از آزمون قابلیت ادغام – فرضیه سوم…………………………………………………………………………………….87
جدول 4-16: نتایج حاصل از بررسی کلی مدل – فرضیه سوم………………………………………………………………………………………..88
جدول 4-17: نتایج حاصل از بررسی ضرایب جزئی مدل – فرضیه سوم………………………………………………………………………….89
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 2-1- سه رویکرد متفاوت که اهمیت سود را از دیدگاه تئوری شرکت نشان میدهند………………………………………………29
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق است. متغیر وابسته این پژوهش مدیریت سود شرکت است که به وسیله اقلام تعهدی اختیاری اندازه گیری میشود. همچنین متغیر مستقل پژوهش رقابت در بازار محصول است که به وسیله شاخص Q توبین، شاخص هرفیندال-هیرشمن و نسبت تمرکز n بنگاه اندازهگیری میشود.
در راستای تحقق اهداف پژوهش، سه فرضیه تدوین شده است كه معنادار بودن رابطه بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود شرکتها را مورد آزمون قرار میدهد. روش آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه های مطرح شده در این پژوهش، روش «دادههای ترکیبی» است و برای آزمون هر یک از فرضیه ها یك مدل تخمین زده شده است. نمونه آماری پژوهش شامل 127 شرکت طی بازه زمانی هشت ساله 1391-1384 میباشد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فرضیههای پژوهش نشان میدهد که بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود شرکتها ارتباط معناداری وجود دارد.
کلمات کلیدی: شاخص Q توبین، شاخص هرفیندال-هیرشمن، نسبت تمرکز n بنگاه اندازهگیری، مدیریت سود.
فصل اول
کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
بر اساس مفاهیم گزارشگری مالی، هدف اولیهی صورتهای مالی، ارائه اطلاعاتی تلخیص و طبقهبندی شده در خصوص وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطافپذیری مالی واحد تجاری جهت یاری نمودن استفادهکنندگان صورتهای مالی در اتخاذ تصمیمهای اقتصادی است. استفادهکنندگان صورتهای مالی در اتخاذ تصمیمهای اقتصادی خود، صورتهای مالی خصوصاً صورت سود و زیان را که منعکس کنندهی عملکرد واحد تجاری و در برگیرندهی بازده حاصل از منابع تحت کنترل مدیریت واحد تجاری است را به کار میگیرند. فرآیند اندازهگیری سود و نتیجه آن، نقش مهمی در ادارهی شرکت دارد و معمولاً کاربران صورتهای مالی اهمیت زیادی برای آن قائلاند. از طرفی دیگر رقابت در بازار محصول در شرایط کنونی شدت یافته است. واحدهای اقتصادی مجبورند برای ادامه فعالیت و توسعه آن در بازار رقابتی تکاپو کنند. لذا این موضوع به منظور مطالعه رابطه بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود طراحی و در پنج قصل اجرا خواهد شد. فصل اول به عنوان فصل کلیات تحقیق به بیان مسأله و اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف و فرضیات پژوهش و خلاصهای از روش انجام پژوهش خواهد پرداخت.
1-2- مسأله پژوهش
دیدگاههای زیادی در مورد رابطه بین مدیریت سود و بازار محصول وجود دارد که تعیین میکند مدیر شرکت به هنگام تصمیم گیری در مورد تأمین مالی باید رقابت موجود در بازار محصول را نیز در نظر بگیرد. اقتصاددانان مالی و صنعتی، به طور فزایندهای به رابطه بین رقابت در بازار محصول[1] و تصمیمات مالی شرکتها پی بردهاند (گانی و همکاران[2]، 2011). از دید سهامداران نیز، همانگونه که آنها از افزایش ثروت در دورههای خوب منفعت میبرند، در زمانهای بد نیز حاضرند که یک کاهش سودآوری را نادیده بگیرند و این به خاطر این واقعیت است که به دلیل مسئولیت محدود سهامداران، نتایج نامساعد به بستانکاران منتقل میشود. در نتیجه، شرکتهایی که در بازار با انحصار چند جانبه فعالیت می کنند در مقایسه با شرکتهایی که بازارشان، بازار رقابتی کامل است، تلاش میکنند زمانی که موقعیت به دست آوردن سود بیشتر فراهم است، با ایجاد بدهی بیشتر، تولید خود را افزایش دهند (پاندی[3]، 2004).
هدف حداکثر سازی سود، امری بدیهی در ادبیات سازمانی هر صنعت است. این نظریه بسیار شبیه به نظریه تأمین مالی است که در آن فرض میشود، هدف شرکت، حداکثر کردن ثروت سهامداران است. طبق تحقیقات دیجورج و دیگران[4] ( 1999) سرمایه گذاران و مدیران شرکت ها به دقت به گزارشگری سود شرکت توجه می کنند. مدیریت از اهمیت سود برای ذی نفعان شرکت آگاهی دارد و پاداش خود را پیامد طبیعی سود حسابداری میداند. هیلی و واهلن[5] (1999) معتقدند مدیریت سود زمانی انجام میشود که مدیران، قضاوت و سلیقهی خود را در گزارشگری مالی با هدف گمراه کردن کاربران اطلاعات مالی به کار ببرند. در این حالت، مدیران روش هایی در سیستم حسابداری و گزارشگری سود انتخاب می کنند که منعکس کننده اوضاع واقعی اقتصادی شرکت نیستند. با توجه به مطالب عنوان شده، به نظر میرسد بررسی رقابت در بازار محصول و مدیریت سود شرکتها میتواند سهامداران، سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و سایر افراد را در تصمیمگیریهای خود، یاری دهد. در نتیجه بر اساس مبانی نظری موجود و اهمیت رقابت در بازار محصول و واکنشهای متقابلی که می تواند بین رقابت و مدیریت سود وجود داشته باشد، لذا مسأله اصلی تحقیق حاضر این است که آیا بازار محصول و رقابت موجود در آن میتواند مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار را تحت تأثیر قرار دهد؟ در اینصورت کدامیک از شاخصها ارتباط بیشتری با مدیریت سود خواهد داشت؟
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش
صورت سود و زیان ارائه شده شركتها بر اساس اصول پذیرفته شده حسابداری و بر مبنای تعهدی تهیه میگردد. اعمال اصل تحقق درآمد بر مبنای روش معاملاتی مانع از شناسایی درآمد قبل از انجام فرآیند فروش و در زمان كسب آن میباشد از طرف دیگر اصل تطابق در برابر اصل تحقق بر مبنای رویكرد معاملاتی، لزوما بیانگر تطابق بین درآمدها و هزینههای یك دوره نمیباشد. چرا كه در خصوص سود و زیان نگهداشت كالاهای فروش رفته در یك دوره هیچ گونه هزینهای جهت تطابق با این سود وجود ندارد. پس در كشورهایی همانند ایران با نوسانات قیمت و نرخ تورم بالا، سود حسابداری با سود اقتصادی همخوانی نداشته و صورتهای مالی بیانگر ارزش ذاتی نمیباشد. این امر موجب جابجایی منافع شده به گونهای كه منافع كسب شده در سال جاری را كسانی استفاده میكنند كه در سنوات آتی مالك آن سهام شوند.
در این میان اهمیت اطلاعات حسابداری به عنوان یکی از مهمترین منابع اطلاعاتی مورد استفاده سرمایه گذاران بازار سرمایه و تمایل به سرمایه گذاری های کوتاه مدت جهت کسب منافع حاصل از افزایش قیمت به جای نگهداشت بلند مدت سرمایه گذاری و دریافت سود های نقدی بر شدت جابجایی منافع می افزاید.
با توجه به مطالب بیان شده چنین به نظر میرسد که نوسان در سود یك شركت خوشایند نمیباشد. لیکن می باید توجه داشت که خود كاهش نوسانات سود شركت نیز مطلوب نمیباشد بلكه مهم ماهیت این كاهش است.چرا كه در درجه اول ممكن است نوسانات سود نشأت گرفته از اقتصاد كلان جامعه باشد یا از طریق روشهای هموارسازی تصنعی كه برگرفته از روش های اختیاری حسابداری كه فاقد هر گونه ماهیت اقتصادی است صورت پذیرد . پس چنین بنظر میرسد كه سرمایهگذاری در شركتهایی پذیرفته شده و معقول است كه در درجه اول جابجایی منافع كمی را داشته باشند و در درجه دوم نوسانات سود آنها نیز كم باشد.
هدف حداکثر سازی سود، امری بدیهی در ادبیات سازمانی هر صنعت است. این نظریه بسیار شبیه به نظریه تأمین مالی است که در آن فرض میشود، هدف شرکت، حداکثر کردن ثروت سهامداران است. علاوه بر این، به نظر میرسد که بازار محصول با تحت تأثیر قرار دادن رفتار رقابتی و استراتژیهای شرکت، بر ساختار سرمایه[6] شرکت نیز مؤثر است (پاندی[7]، 2004). در ساختار انحصار چند جانبه بازار محصول و در موقعیت مطلوب سودآوری، شرکتها به منظور از بین بردن انحصار و همچنین، افزایش سودآوری خود، استراتژی حداکثر سازی تولید را پیاده کرده و بدهیهای خود را افزایش می دهند (برندر[8] و لویس[9]، 1986). این نظریه در موقعیتهای نامساعد اقتصادی نیز کاربرد دارد که باعث میشود شرکتها تولید خود را متوقف کرده و سودآوری خود را کاهش دهند. از دید سهامداران نیز، همانگونه که آنها از افزایش ثروت در دورههای خوب منفعت میبرند، در زمانهای بد نیز حاضرند که یک کاهش سودآوری را نادیده بگیرند و این به خاطر این واقعیت است که به دلیل مسئولیت محدود سهامداران، نتایج نامساعد به بستانکاران منتقل میشود. در نتیجه، شرکتهایی که در بازار با انحصار چند جانبه فعالیت می کنند در مقایسه با شرکتهایی که بازارشان، بازار رقابتی کامل است، تلاش می کنند زمانی که موقعیت به دست آوردن سود بیشتر فراهم است، با ایجاد بدهی بیشتر، تولید خود را افزایش دهند (پاندی، 2004).
فرم در حال بارگذاری ...
[یکشنبه 1398-07-14] [ 06:56:00 ب.ظ ]
|