رابطه بین محصولات وقتی مطرح می شود که زارعین بخواهند چندین محصول را تولید کنند. این که چه محصولی تولید شود؟ به میزان در دسترس بودن نهاده ها در مزرعه بستگی دارد.
در واقع مسأله انتخاب ترکیب مناسب تولید محصولات زراعی و محصولات دامی بستگی به رابطه بین محصولات دارد. این که آیا در مزرعه فقط دام و فرآورده های دامی تولید شد یا محصولات زراعی و یا ترکیبی از آن دو محصول؟ آیا گندم تولید شود یا چغندر؟ آیا شیر تولید شود یا گوشت؟ و سؤالاتی از این قبیل با در نظر گرفتن هدف تولید و از جمله ماکزیمم کردن سود، جواب داده می شود. علاوه بر این می توان گفت تصمیمات مربوط به چند محصول به قضاوت درباره تعداد فعالیت ها در مزرعه و تعداد روش های تولیدی یک محصول به میزان رقیب بودن آن محصولات بستگی دارد. به عبارت دیگر رابطه بین محصولات شامل روابط توأم، متمم، مکمل و رقیب مقدار تولید هر یک از آن ها را مشخص می کند.
رابطه نهاده – نهاده تعیین کننده آن است که هر یک از نهاده های تولیدی به چه میزانی باید به کار روند. زیرا در یک دوره معین تولید، مثل یک فصل زراعی، بیش از یک نهاده متغیر در تولید به کار گرفته می شود.
برای مثال در تولید گندم نهاده هایی مثل کود، بذر و نیروی کار را می توان نهاده متغیر فرض کرد.
در حالی که سایر عوامل مثل زمین و ماشین آلات نهاده های ثابت را تشکیل می دهند. در این شرایط رابطه بین محصول و مجموعه ای از نهاده های متغیر مطرح می شوند به بیان دیگر این که چه ترکیبی از نهاده های تولید را باید به کار برد، در این قسمت مورد بررسی قرار می گیرد. تعیین ترکیب بهینه نهاده های متغیر بستگی به عوامل زیر دارد:

• قیمت نهاده ها یا قیمت نسبی آن ها
• چگونگی جانشینی بین نهاده ها

در واقع تصمیم گیری صحیح در این رابطه نه تنها به تابع تولید بلکه به هزینه های تولید بستگی دارد. رابطه بین نهاده ها در ارتباط با «چگونه محصولتولید شود؟» مطرحمی شود. زیرا بسیاری از محصولات را می توان به روش های گوناگون تولید کرد. در واقع یک تصمیم گیرنده منطقی، ترکیبی از نهاده ها را در تولید محصول به کار می برد که کمترین هزینه را برای مقدار معینی از آن محصول در بر دارد.مثلاً محصولات زراعی را می توان یا با بهره گرفتن از ماشین آلات بیشتر و نیروی کار کمتر تولید کرد و یا این کار را با ترکیب معکوس آن نهاده ها انجام داد.
در رابطه بین نهاده و ستاده به طور ساده یک نهاده متغیر در پروسه تولید وجود دارد که یک محصول را تولید می کند. مبنای این تصمیمات مربوط به تابع تولید می شود. یعنی مقدار محصول بستگی به مقادیری از یک نهاده متغیر دارد که با یک سری از نهاده های ثابت ترکیب شده است. با توجه به این که مقدار نهاده های تولید محدود است، بایستی در جریان تصمیم گیری به سؤال «چقدر باید تولید کرد؟» توجه شود که زیرا در شرایط وجود محدویت منابع، تولید یک واحد بیشتر محصول، همراه کاهش تولید سایر محصولات است.
پیشینه تحقیق:
۱- پایان نامه کارشناسی ارشد آقای علیرضا حق نظر کوچک سرایی
استاد راهنما: دکتر مهرداد ایرانی استاد مشاور: دکتر یوسف جعفری آهنگری
عنوان: اثر سطوح مختلف روغن ماهی کیلکا بر غلظت اسیدهای چرب امگا- ۳ در دان مرغ از دانشگاه آزاد واحد قائمشهر در سال ۱۳۸۶ که مهمترین اهداف تحقیق عبارتند از:
الف) شناسایی اسیدهای چرب امگا- ۳ در روغن ماهی کیلکا
ب) شناسایی اسیدهای چرب امگا- ۳ در زرده تخم مرغهای مرغ تخم گذار
ج) بررسی اسدهای چرب امگا- ۳ بر کلسترول و تری گلیسرید خون
بر مبنای تحقیقات جدید اسیدهای چرب زنجیره بلند غیر اشباع بخصوص از نوع امگا-۳ در جیره غذایی مردم کمتر یافت می شود لذا از طریق غنی سازی جیره غذایی مرغان تخم گذار حتی به میزان ۱% با منابع اسیدهای چرب امگا- ۳ از جمله روغن ماهی کیلکا به سلامتی انسانها کمک شایانی می کند.
۲- پایان نامه کارشناسی ارشد آقای بهرام باوند سوادکوهی
استاد راهنما: دکتر مهرداد ایرانی استاد مشاور: دکتر محمد علی خلیل زاده
از دانشگاه آزاد قائمشهر ۱۳۸۷
عنوان بررسی اثر فرآوری با اتانول بر روی کنجاله سویا در تغذیه طیور
مهمترین اهداف تحقیق عبارت است از:
الف) بررسی اثر فرآوری کنجاله سویا با اتانول در تغذیه طیور
ب) بررسی غلظت مناسب الکل اتانول در فرآوری کنجاله سویا
ج) بررسی زمان مناسب فرآوری کنجاله سویا با الکل اتانول
که توصیه هایی به شرح زیر ارائه نموده است:
۱) در روغن کشی کنجاله سویا از الکل استفاده شود.
۲) زمان فرآوری (حرارت دادن) کنجاله سویا افزایش یافته و به ۶۰ دقیقه برسد.
۳- پایان نامه کارشناسی ارشد آقای حسین کرم زاده عمرانی
استاد راهنما: دکتر یوسف جعفری آهنگری استاد مشاور: دکتر خسرو قزوینیان
عنوان: اثر افزودن سطوح مختلف ویتامینهای C و E بر خصوصیات حیاتی اسپرم رقیق شده خروس بومی مازندران سال ۱۳۸۷ دانشگاه آزاد قائمشهر که مهمترین اهداف تحقیق عبارت است از:
– مطالعه اثر زمان به همراه ویتامینهای C و E در طول مدت نگهداری اسپرم رقیق شده بر خصوصیات حیاتی اسپرم ها.
نتیجه:
۱) غلظت ۱۶ میکروگرم ویتامین E در هر لیتر رقیق کننده.
۲) سطح زمانی یک بهترین سطح زمانی از لحاظ میزان جنبانی و درصد اسپرم زنده و PH با دیگر سطح زمانی مورد آزمایش بود.
۴- عنوان: مروری بر سیاستهای حمایتی گوشت مرغ در کشورهای منختب و تحلیلی بر فرایند تنظیم بازار از مرغ و تخم مرغ در سالهای ۸۳- ۷۳
تهیه کنندگان: علیرضا جیران، مهدی محمدیان، الهه مهربانیان
مؤسسه پژوهشهای برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی
نمایه ها: بازاریابی/ مرغ/ تخم مرغ/ کشورهای جهان/ قیمتها/ گوشت/ مصرف
خلاصه: با توجه به بررسیهای صورت گرفته در سالهای اخیر تعیین قیمت تمام شده فرآورده های دام و طیور معمولاً از طریق برآورد هزینه تولید انجام می شود و دولت برای تنظیم بازار قیمت کف و سقف تعیین می کند و حمایتها در قالب خرید و جمع آوری و ذخیره سازی و باز توزیع به انجام میرسد. برخی از کارشناسان این روش را مناسب برای اهداف پیشرو نمی دانند در حالیکه دولتها در بین سیاست های حمایتی گرایش بیشتری به حمایت قیمتی دارند. سیاستهای قیمتی به دلیل تأثیر بر قیمت محصول، بهره وری عوامل تولید، توزیع درآمد، تخصیص متابع و مزیت نسبی را تحت تأثیر قرار می دهد. علیهذا بنظر میرسد اهمیت چنین رابطهای به طور جدی مورد توجه سیاست گذاران قرار نمیگیرد. همچنین معیار هزینه تولید نمایانگر دفاع در برابر کاهش قیمت هاست و روش برآورد و هزینه تولید معمولاً با ارزش گذاری ساختگی بر نهاده های غیر نقدی صورت می گیرد. در این روش انگیزه برای ارتقاء بهره وری کاهش هزینه ها و … به حداقل می رسد و معمولاً تولید کنندگان عمده از مزایای آن بهره مند می شوند. با مقایسه قمیت گوشت مرغ در سالهای اجرای طرح نسبت به سال های گذشته نشان می دهد که طرح تثبیت و تنظیم بازار گوشت مرغ توانسته است تا حدودی از نوسانات شدید قیمتی جلوگیری نماید اما به دلیل وابستگی صنعت به نهاده های وارداتی هر گونه تغییری در نرخ ارز و قیمت جهانی نهاده ها قیمت فرآورده های داخلی را متأثر میسازد. همچنین ویژگیها و پیچیدگیهای فنی تولید، ذخیره سازی و نگهداری تنظیم بارار این فرآورده را با مشکل مواجه ساخته است.

سیاستهای کمیسیون تنظیم بازار و ساز و کارهای اجرایی تعیین شده برای تنظیم بازار گوشت مرغ و تخم مرغ در سال ۸۲ با طولانی شدن فرایند تعیین مباشر و پیمانکار خرید با تأخیر در تأمین اعتبارات مورد نیاز و افزایش شدید قیمت ها عملاً اجرا نشد به همین خاطر نوسان قیمت در سال ۸۲ به حدود ۶۲ درصد رسید. در سال ۸۳ با توجه به کاهش جهانی قیمت نهاده ها اما به دلیل عدم تعیین قیمت کف و سقف محصول حدود ۲۷ درصد نوسان دارد.
موانعی که موجب عدم دسترسی به اهداف در طول دوره مورد نظر شده است عبارتند از :
۱- افزایش سطح عمومی قیمت در کشور
۲- نوسان قیمت های جهانی نهاده های مصرفی
۳- عدم وجود ذخایر کافی
۴- تعیین قیمت های سقف و کف به صورت غیر کارشناسی
۵- تأخیر در تأمین اعتبارات تصویبی
۶- شناخت ناکافی از بازار و محدودیت اختیارات دستگاه مباشر
۷- ناهماهنگی بین دستگاه های مربوطه
۸- شرایط حاکم بر بازار نهاده های مصرفی